andelr6.html Oud rechterlijk archief Andel deel 6

Oud rechterlijk archief Andel deel 6

(ga terug naar mijn bronnen pagina/back to my sources page)
Hieronder volgt de volledige transcriptie van dit archiefstuk. Ik heb dit in 1994 gedaan omdat het origineel in niet zo beste staat is en beter niet al te vaak meer ingezien kan worden, en omdat er gegevens inzitten die eigenlijk niet in het archief van Andel thuishoren. Een samenvatting van deze transcriptie is gepubliceerd in het Genealogisch Tijdschrift voor Midden en West Brabant en de Bommelerwaard, 1994, p.249-260.
Deze link wijst naar een pagina waarin de handelende personen worden genoemd per akte.
Deze pagina wordt vermeldt op de "digitale bronbewerkingen van Nederland en Belgie" pagina. Daar vindt u een uitgebreide lijst van bronbewerkingen die beschikbaar zijn op het internet.
Below follows a complete transcription of this record. I made it in 1994 because the original should not be accessed too much, and because it contains data that does not belong in the archive of Andel. A summary of this text was published in the "Genealogisch Tijdschrift voor Midden en West Brabant en de Bommelerwaard", 1994, p.249-260.
This link points to a page in which all persons are summarised that act in these records.
This page is referred to by the "digital resources Netherlands and Belgium". On that site you will find a large list pointing to transcriptions of original sources available on the internet.

Hieronder volgt de volledige tekst van het ORA Andel, inv.nr.6. Het origineel wordt bewaard op het Streekarchief van het Land van Heusden en Altena te Heusden. Het betreft een boekje (van 24 bladen) met transporten e.d. van 1638 t/m 1643 en van 1650. Het is geheel uit elkaar gevallen en dus nu losbladig, en de verschillende bladen liggen ook niet meer in de correcte volgorde. Hieronder heb ik geprobeerd de volgorde weer te herstellen door alle bladen op datum te sorteren. (De index die ik eerder op dit stuk maakte klopt dus niet hiermee!).

Door dit archiefstuk in zijn geheel te copieren en te publiceren hoop ik dat het in de eerste plaats beter toegankelijk wordt voor genealogen, omdat er vele leuke dingen voor hen in staan. Ook omdat het in een wat lastig schrift is geschreven dat niet iedereen vlot zal kunnen lezen. Bovendien zitten in dit stuk niet alleen transporten van Andel (24), maar ook van De Werken (12) en Emmickhoven (4)! Mensen die interesse hebben in die dorpen zouden normaal gesproken dit stuk wellicht nooit vinden, dus ook voor hen wil ik dit publiceren.

Verder hoop ik te voorkomen dat wanneer bladen uit dit deel zoek zouden raken de inhoud voorgoed verloren zal zijn. Tot slot is het beter wanneer dit stuk niet meer al te vaak door gebladerd zal worden, in ieder geval tot het gerestaureerd, cq opnieuw ingebonden zal zijn.


Het bevat de volgende akten 
(nummer+datum+plaats):
1	17-04-1638	Andel
2	05-05-1638	De Werken	
3	26-06-1638	De Werken
4	26-06-1638	De Werken
5	21-01-1639	Andel
6	26-03-1639	Andel
7	12-05-1639	De Werken
8	07-06-1639	De Werken
9	22-10-1639	De Werken
10	10-11-1639	Andel
11	10-11-1639	Andel
12	22-12-1639	Andel
13	22-12-1639	Andel
14	09-05-1640	De Werken
15	09-05-1640	De Werken
16	13-05-1640	De Werken
17	26-06-1640	Andel
18	12-08-1640	De Werken
19	06-02-1641	De Werken
20	01-04-1641	Andel
21	01-04-1641	Andel
22	04-03-1642	Andel
23	04-03-1642	Andel
24	04-03-1642	Andel
25	08-03-1642	Andel
26	08-03-1642	Andel
27	08-03-1642	Andel
28	07-05-1642	Andel
29	27-06-1642	De Werken
30	26-03-1643	Andel
31	26-03-1643	Andel
32	01-05-1643	Andel
33	01-05-1643	Andel
34	29-04-1643	Andel
35	17-12-1643	Andel
36	17-12-1643	Andel
37	10-01-1650	Emmickhoven
38	15-02-1650	Emmickhoven
39	15-02-1650	Emmickhoven
40	15-02-1650	Emmickhoven
41	??-??-????	?????

(akte 1)
//f 1// Anno 1638

April

Coram Henrick Dircxss Feijter, Gem: Schout tot Andel, Anthonis Matheuss 
ende Jan Janss, geswooren heemraeden aldaer.

Compareerde Huijbert Lambertss. ruijter onder de compaingie van sijne 
Genaede Graeff Wilhelm van Nassouw, Ende drouch op ende gaff over 
Cathelijn Lambertsdr. sijne suster, geassisteert met Geerit Arienss 
haere gecoore voocht in dese, een vrij gift ende eijgendom van vier 
hont en een derpart hont lants, ofte soo groot ende cleijn 'tselve erff 
onverscheijden ende onverdeelt gelegen is, met de voorn. catelijn Lamberts 
ende cornelis Lambertss in de banne van Andel, in den oppersten polder, 
in het geseet gecoemen van Jan Govertss. in sulcken Voughe als hem comparant 
tselve erff, bij blinde lootinge van sijne vader sa: voor sijn kints gedeelte 
aenbe storven ende aenbedeelt is, naest welck voorss. vier hont ende een 
derpart hont lants, int geheel oostwaerts naest gelant sijn d'erffgen. 
van Johan van Hoogendorp, west Dirck Henricx ende joffrou Wagemans, 
streckende vander gemeijne straet en uuijt het noorden tot het erff 
van Jan Janss Poijer int suijd en. Ende verteech hij comparant van dit 
voorss sijn lant en gedeelte ende verhalmde daer nae op ende ten behouff 
//f 1v//
vanden voorn. Catelijn Lambertsdr. sijne suster, als geen recht ofte actie 
daer meer aen te behouden als recht is. Actum opden XXVIIen aprilis 1638.

1 st.

Den coop is VC fl. te betaelen IIIC gulden gereet ende reste ren twee 
hondert gulden op twee jaer paijen, compt in contant gelt 482-13-15 en 
den XLen penn. XII fl. I st. V penn.



(akte 2)

Coram Goossen Janss Schrick, gem: schout inde Wercken, Jan Pauwelss 
ende Arie Arienss geswooren heemrade ald.

Compareerde Dirck Arienss onsse mede heemraet, ende transporteerde 
ten behouff van Arien Floriss vande Stael woonende tot Werckendam, 
den vrijen eijgendomvan seeckere seven honden lants, ofte soo groot 
ende cleijn tvoorss lant in sijn limiten gelegen is; inden binnen banne 
vande Wercken voorss, daer aen d'oostsijde naest gelant is het kerckenlant, 
west Corn. Ever den, suijden Grietgen Pauwels, ende noorden Thijs Janss 
van den Camp, ofte wie alomme met recht naest gelant soude mogen wesen. 
Ende dat met alle sijne oppendentien, servituijten, vrijheden ende 
gerechticheden, soo van dijcken, dammen, ste gen, wegen, slooten, 
vlieten ende allen slants gevolgenvandi ien, vanouts en tegenwoordich 
tot het voorss lant behoorende. Ende verteech hij comparant vanden voorss 
seven honden lants. Ende verhalmden daer nae //f 2// open ten behouff vande 
voorn. Arien Florisse verstael sonder eenich recht ofte actie daer meer op 
te behouden als recht is. Voorts geloofde hij compt. voorss. lant te vrijen 
en te waeren van allen voorcommen ende voor plichten aff te doen, die hij 
compt. van rechts wege schuldich is aff te doen daer voor verbinden sijne 
persoon en goederen, roerende en onroerende, p.sente en toecommende d'selve 
onder werpende t verbant van alle heeren hous rechts ende rechteren, stellen 
t selve lant over met de oude brieven daer van sijnde, sonder gehouden te 
sijn, daer onder eenige speciale waernisse te stellen, actum op den Ven meij 
ao 1638.

1 st dt.

den coop is XIIC fl. te betaelen d'eene helft gereet ende danderen helft 
over een jaer. Compt in gereet gelt 1164 fl. 14 st. 2 p. en den XLen penn.
 XXIX fl. II st. VI p.



(akte 3)

Coram als voorss

Compareerde Abraham Goorlen ende bekende wel ende deuchdel. schuldich 
te wesen Jan Anthoniss van Wevelinchoven, brouwer tot Gorinchem de somme 
van vier hondert ende tsestich car. gul. tot XX stuijvers den gulden, 
ter saecke van afgereeckende geleverde bieren. Ende gelooftde hij comparant 
de voorss somme van IIIIC LX fl. te betaelen op dese naer volgende paijen 
ofte termijnen als vijftich car. gul. op huijden date van dese over een 
jaer, wel en den XXVIen junij 1639. Ende soo voorts alle jaeren, daer aen 
volgende item voorss dage, gelt vijftich car. gul. uuijtgesondert tlaeste 
jaer de resterende tsestich car. gul. telcken verscheijn dach precijs ofte 
te betaelen intrest tegens de penn. sestich te reeckenen vande voorss 
respective verscheijn dagh aff, totte //f 2v// effectuele voldoeninge 
der voorss somme toe. Sonder dat den voorn. comparant onder pre text 
vandijen, de voorss paij penn. naer de voorss verscheijn dagh langer 
der op interest sal mogen houden dan den voorn. van Wevelinchoven ofte 
sijne acti vercrijgen gelieven sal. Daer vooren hij compt. speciael. 
verbonden heeft seeckeren twee mer. lants gelegen inden binnen banne 
vande Wercken voorss, aldus in sijne limiten- oost Bastiaentgen Pauwels 
west van Jacob Floriss de Vries ende Neel Aert Meijnertss, west Arien 
Pieterss, suijden de hooghe dijck ende noorden des gemeynlantsdijck, 
ende voorts general. alle sije compts. andere geoderen roerende en 
onroerende presente en toecommen de, actum op den XXVIen junij 1638.

lst 1 st



(akte 4)

Coram als vooren

Compareerde Abraham Goorle ende bekende wel ende deuchdel. schuldich te 
wesen Jan Anthonisse van Wevelinchoven, brouwer tot Gorinchem, de som. 
van vier hondert en tsestich car. gul. tot XXss stuij. den gul. ter saecke 
van danckel. geleende penn. met expresse conditien dat hij comparant ofte 
sijne naecommelingen de voorss somme van IIIICLX fl. sullen mogen 
onderhouden mits jaerl. betaelen te rente tegens den penn. sestien van 
yder hondert gul. int jaer. Waervan het eerste jaer renten verschenen 
sal sijn ende betaelt sal moeten worden op huijden //f 3// date van dese 
over een jaer wesen den XXVIen junij 1639 ende soo voorts alle jaeren ten 
voorss dagen totte volle ende effectuele afflossing toe, welcke voorss 
lossinge den voorn. compt. ofte sijne naecommelingen sullen mogen doen 
tot allen tijden vanden jaere als het henl. belie ven sal, teffens met 
gel. somme ende den verschenen interesten vandiien, naer advonan den tijt 
der aflossinge verschenen en onbetaelt sijnde, tot verseeckeren 3 vanden 
voorss penn., ende de te verscheijnen intresse vandiien. Hij comparant 
speciael. verbonden heeft de voorss twee mer. lants gelegen in haere 
limiten als voorss, ende voorts general. etc. actum vta

1st dst

Den XLen penn. XI fl X st.



(akte 5)

oktober 1638

Coram Hendrick Dircxss Feijter, gem. schout tot Andel, Phillips van 
Zevender ende Arien Dircxss heemraeden aldaer.

Compareerde Huijbert Henrixs, soldaet bijden coninck van Spangien, 
Ende drouch opende gaff over ten behouve van Jan Henricx, sijne broeder, 
een vrij gift en eijgendom van Een gerecht vierdepart van anderhalff hont 
lants, met het vierde part vande huijssinge daer op staende, soo en in 
sulcken voughe als hem compt. het selve aenbestorven ende aenbedeijlt is, 
naer t overlijden van sijnen grootvader, Jan Janss Payer en Lijsken Claesdr 
sijne grootmoeder zalr., van welck 1 1/2 hont lants int geheel ten naesten 
oostwart geerft leet Claes Janss, west Jan Huijbertss, suijden Thonis 
Matheuss, strecken de int noorden tot den halven gemeijnen strate toe. 
Ende verteech hij comparant //f 3v// vant voorss gerecht vierdepart inden 
voorss 1 1/2 hont lants met de huijssinge daer op staen de op en ten 
behouff van sijnen voorn. broeder Jan Henricxs. ende verhalmde daer nae 
als egeen recht ofte actie noch toe segge daer meet af te behouden, nu 
noch ten eeuwigen dagen, als recht is, actum op de XXIen Jany 1639.

1 st

Den coop is IIICXXV fl. te betaelen in drie termijnen compt in contant 
gelt 306-5-3 ende den XLen penn VII fl. XIII st II penn.



(akte 6)

Coram Feijter schout tot Andel, Sevender, Anthonis Mateus, Arien Dircxss, 
heemraeden.

Compareerde Floris Cornss. van Triest, drouch op ende gaff over aen 
Mr.Abraham Genius, predicant tot Andel voorss, een vrij gift ende eijgendom 
van twee hont lants soo groot ende cleijn tselve erff met sijnen aencleven 
gelegen is, inden banne van Andel voorss, inden opperste polder. Daer oost 
naest geerft sijn den voors. Genius ende Willeboort Phillipss, west en 
suijden Phi?. Janss Peltenaer, streckende int noorden tot den hoogen 
maesdijck ende voort over tot den mase ende voorts soo verre alst vanouden 
tijden gestreckt heeft. Ende verteech hij compt. vant voorss erff ende 
verhalmden daer naer op ende ten behouff vanden voorn. Mr. Abraham Genius 
sonder eenich recht ofte actie daer meer aen te behouden, nu noch ten 
eeuwighen dage als recht is. Voorts gelooffde hij compt. tvoorss erff 
te vrijen en te waren ende alle voorcommer ende voor plicht aff te doen 
die hij van rechts wege schuldich is aff te doen, ende vorder op te dragen 
met alsulcke waernisse ende brieven als hij tselve erff van Jan Geeritss 
van Tiel ontvangen heeft. Actum opden XVIen martii 1639.

1 st

Den coop is 6C fl.



(akte 7)

April 1639

Wij Goossen Janss Schrick, gem. schout vande Wercken, Arien Arienss ende 
Dirck Arienss Schilt, geswooren heemraden aldr. oirconden met desen brieve 
besegelt met onse segels dat voor ons gecompt. is Joris Servaess, ende 
transporteerden ten behouve van Jan Arienss Camerman, woonende tot Ippel, 
den vrijen eijgendom van seeckeren vier hont lants ofte soo groot ende 
cleijn die gelegen sijn inden binnenbanne vande Wercken voorss. Dae oost 
naest gelant is Abraham Goorle ende ten westen, suyden ende noorden Arien 
Pieterss ofte wie alomme met recht naest de voorss vier hont lants gelant 
soude mogen wesen. Ende dat met allen sijnen appendentien, servituijten 
vrijheden ende gerechticheden, soo voo dijcken, dammen, ste gen, wegen, 
slooten, vlieten ende alle slants gevolgen van dien, vanouts ende 
tegenwoordich tot het selven lant behooren de. Ende verteech hij comparant 
vanden voorss vier honden lants ende verhalmden daer nae, op ende ten 
behouff vanden voorss Jan Arienss Camerman, sonder eenich recht ofte actie 
daer meer aen te behouden als recht is. Voorts gelooffde hij compt. tvoorss 
lant te vrijen ende te waren ende alle voorcom mer ende voorplicht aff te 
doen. Daer voor verbindende sijne psoonen goederen, roerende ende onroerende, 
presente ende toecommende, d'selve onder werpende tverbant van alle heeren 
hoven rechten ende rechteren, stellende tselve lant over met den oude brieven 
daer van sijnde sonder gehouden te sijn eenige speciaele waernisse te stellen 
?egene geschiet opden XII meij XVIC negenen dertich.

1 st 1 st

Den coop is IIIICLXXV fl. te betaelen in vier termijnen compt in contant 
gelt ende den XLen penn X fl. XVI st V penn
contant 432-12-7

//f 4v//


(akte 8)

Wij Goossen Janss Schrick gem. Schout vande Wercken, Jan Pauwelss, ende 
Arien Arienss, geswooren heemraeden aldr. oirconden met desen brieve 
besegelt met onsse segelen dat voor ons gecompareert is Abraham Goorlen. 
Ende transporteerden ten behouff van Johan Anthonisse van Wevelinchoven, 
brouwer tot Gorcum, den vrijen eijgendom van seeckeren twee mer. lants ofte 
soo groot ende cleijn t voorss lant gelegen is inden binnen banne vande 
Wercken voorss, daer oost naest gelant is Neel Meijnderden cum suis, ende 
westen Arien Pieterss cum suis, streckende vanden seedijck aff totter halve 
vliet toe, ofte wie alomme met recht naest de voorss twee mer. lants gelant 
soude mogen wesen. Ende dat met allen sijnen appenden tien, servituijten, 
vrij-heden, gerechticheden, soovan dijc ken, dammen, stegen, wegen, slooten, 
vlieten ende alle slants gevolgen van outs ende tegenwoordig tot het voorss 
lant be hoorende. Ende verteech hij compt. vanden voorss twee mer. lants. 
Ende verhalmde daer naer op ende ten behouff van den voorn. Johan Anthoniss 
van Wevelinchoven, sonder eenen recht ofte actie daer meer op te behouden. 
Als recht is. Voorts gelooffde hij compt. tvoorss lant te vrijen ende te 
waeren ende alle voorcommer ende voorplicht aff te doen, daer vooren 
verbindende sijnen psoonen goederen, roerende ende onroerende, presente 
ende toecommende, d'selve onder werpende tverbant van alle heeren hoven 
rechten ende rechteren. Stellende tselve lant over met de oude brieven 
daer van sijnde, sonder eenige speciaele waerborg gehouden te sijn. 
Gegeven ende geschiet opden VIIen junij 1639.

1st

Den coop is XIIC fl.fl. compt. den XLen penn. XXXI fl. V st.

//f 5//


(akte 9)

oktober 1639

Wij Goossen Janss Schrieck, gem: schout vanden dorpe vande Wercken inden 
lande van Althena, ende met mijn, Arien Arienss, Stoffel Peterss, Jan 
Pauwelss ende Drick Arienss Schilt, geswooren heemraaden aldr. Oirconden 
dat voorons gecompt. is Grietgen Stoffelsdr., wede. van Thonis Lommertss 
Brietincx, als eijgenaeressche van seeckeren seven hont lants genaempt den 
Goorenens Hoocht, gelegen inden binnen banne vande wercken verss. Ende 
versochte in dier qual. dat wij schout ende heem raden voornt. rechtel. 
souden willen chieren eenen in ende uuijtwech omme over den selven in ende 
uuijt hare voorss seven hont lants rustel. te mogen wegen. Ende geweest 
sijnde in loco ende genoemen hebbende inspectis occulaer. Ende in presentie 
van Balthus Henricx als tegenwoordich eijgenaer van seeckeren mer. lant ofte 
soo groot ende cleijn de voorss mer. lants gelegen is inden voorss banne, 
ten noorden tegens den voorn. reqts. seven hont lants gelegen wesende, den 
getuijgenisse de welcke bij Hermen Melisse ende Arien Huijgen respectivel. 
op den voorn. requirants versouck voor schout ende schepenen vanden 
ambachtsheere van Werckendam gegeven is, in date den XIXen junij laestleden, 
mitsgaders gehoort het geene bijden voorn. Baltus Henricx daer tegens mondel. 
togeseijt. Ende tgeene den voorn. regtes daer wederom op heeft geantwoort. 
Ende op alles vorder wel rijpel. geleth hebbende daer in dese op te letten, 
stout ende eenich sints heeft mogen moveren Doende rechts, verclaren te 
chieren naer diien des voorn. Balthus Henricx mer. lants recht noordel. 
voorden voorn. reqts. seven hont lants is gelegen. Dat de voorn. Balthus 
Henricx ende sijne naecommel. gehouden sijn de voorss seven hont lants van 
reqts van nu voortaen rustel. ende vredel. te laeten uuijt ende in wegen, 
over den voorss sijnen mer. lants tot op den quellinck ofte merweden 
hoogendijck. Ende dat ter tijt ende wijlen toe den voorn. Balthus Henricx 
ofte sijne naecommel. sullen hebben bewesen dat andere naest gelegen landen 
inde uuijt ende inweging vanden voorss seven //f 5v// hont lants schuldiger 
sijn, dan den voorss sijnen mern. lants. Behoudel. dat den voors. Balthus 
Henricx vermach den in ende uuijtweging vanden voorss seven honden lants te 
wijssen als oosten ofte noortwaert sijde van sijnen voorss mergen lants tot 
sijnen schoonste ende minste schade. Oorconde hebben wij gem: schout ende 
heemrd. voornt. desen met onsen respective gewoone hantschriften ofte 
hantmercken onderteeckent. Actum opden XXIIen octob: 1639



(akte 10)

Coram Henrick Dircx Feijter, gem: schout tot Andel, Anthony Matheuss ende 
Adriaen Dircxzoon, heemraeden aldaer,

Compareerde Corn. Huijbertss, woonende tot Brackel inden Bommelerweert. 
Ende drouch op ende gaff over aen Mels Seessen een vrij gift ende eijgendom 
van twee perceeltgens lants tweeten eerst vier hont ende vijftich roeijen 
gemeijn gelegen in twee mer. inden oppersten polder inden cammet, naest 
welcke voorss twee mer. int geheel te naesten gelant is, (oost) Willem 
Huijbertss, west de kerck van neer Andel, sctreckende uuijt het suijden 
vanden halven middel weeteringe tot den erffgen. van Arien Joosten int 
noorden. Met noch een hont ende L roeijen gemeijn gelegen met noch een hont 
ende L roeijen toebehoorende Geerit Arienss mede gelegen inden voorss polder, 
daer van int geheel ten naesten oost gelegen is den souten dijck, west Geerit 
Arienss voornt. Streckende met eenen stert uuijt het suytoosten vanden voorss 
soutendijck tot den halfen middelweeteringe int noorden, ofte soo groot ende 
cleijn de voorss twee perceeltgens lants aldaer gelegen, ende hem compt. 
aenbedeelt ende aenbestorven sijn bij doode ende overlijden van 
//f 6// sijnen oom Corn. Huijbertss. Ende verteech hij compt. vanden voorss 
twee perceeltgens lants ende van alle sijne gerechticheden ende verhalmde 
daer nae op ende ten behouff vanden voorn. Mels Sessen sonder eenich recht 
ofte actie daer meer op te behouden, nu noch ten eeuwigen dage. Actum opden 
Xen novemb. XVIC negen en dertich.

1st

Den coop is VICLXXV fl. in twee paijen, compt in contant gelt 661-2-13 ende 
den XLen penn. XVI fl. X st. IX penn.



(akte 11)

Coram als voorss.

Compareerde Mels Seessen woonende tot OpAndel ende bekende wel ende 
deuchdel. schuldich te wesen Cornelis Huijbertss, woonen de tot Braeckel 
inde Bommeler-weert, de som van drie hondert seven en dertich gulden thien 
stuijv. als reste over den coop ende overdrachte van twee perseeltgens lants 
te weeten Eerst vier hont ende vijftich Roeijen gemeijn gelegen in twee 
mergen inden oppersten polder tot Andel verss., ende noch een hont L roeijen 
gemeijn gelegen met noch een hont L roeijen mede gelegen tot Andel in verss 
oppersten polder, ende gelooffde hij compt. den verss. somme van drie hondert 
seven en dertich gul. X st. te betaelen op sinte Jacobs dach desjaers XVIC 
ende veertich precijs ofte te betalen intrest tegens den penn sestich t' 
reeckenen vanden voorss verscheijndach aff, totte volle ende effectuele 
betaelinge der voorss somme toe sonder dat nochtans daer mede verstaen wort 
dat hij compt. de voorss somme van penn., naer den voorss verscheijn dach 
langerder op intrest sal mogen houden dan den voorn. Corn. Huybertss ofte 
sijnen actie vercrijgende gelieven sal, daer vooren speciael. verbindende 
de voorss twee perseeltgens lants, en naest welck voorss vier honts 
//f 6v// vijftich roeden lants, die gemeijn gelegen sijn inden voorss twee 
mer. int geheel ten naesten geerft sijn, als oost Willem Huijbertss, west 
de kerck van neer Andel, streckende uuijt het suijden vanden halve middel 
weetering tot den erffgen. van Arien Joosten int noorden ende naest d'voorss 
een hont L roeden die mede gemeen leggen met noch andere een hont L Rden, 
is int geheel ten oosten naest gelant den soutendijck, west Geerit Arienss 
Hantvelt, strec kende met eene stet uuijt het oosten vanden voorss 
soutendijck tot den halff middelweetering int noorden. Ende voorts gene 
rael. alle sijne compt. andere goederen roerende ende onroe rende, present 
ende toecomm., Actum vta(?)



(akte 12)

Coram Henrick Dircxss Feijter, gem: schout, Anthonis Matheuss ende  
Adriaen Drcxss, geswooren heemraeden aldaer,

Compareerde Jan van Tiel, schout tot Aelst, als last ende procuratie 
hebbende vanden Ed. Jonchr. Bernart Turck, heere tot Aelst, ons schout 
ende heemraeden op huijden datum deses geblecken wesende van date den 
1en junij ao. 1639 ende 
ondt. Bernart Turck drouch op ende transporteerden Dirck Mathijss van 
Thoor, woonende tot Gorinchem, broeder van Jacob Thijssen van Thoor, 
ende Aert Cornss. woonende tot wijck, broeder van Grietgen Cornelis, 
in haeren leven echte huijsvrou van sa. Jacob Thijss van Thoor, ende 
in dier qualite. voochde vanden naer gelaeten on-mondige kinderen vanden 
voorn. Jacob Thijss ende Grietgen Corns.dr., naementlijck Bastiaen Jacobss, 
Peeter Mathijs Jacobsoone, ende Jenneken Jacobsdr., mitsgaders vervangende 
ende haer sterckmakende voor Corn. Jacobss, wesen de den outsten soone 
vanden voorss Jacob ende Grietgen
Corns.dr., die alreede tot sijnen jaeren gecoemen is, ende absent. Seecker 
huijs ende dijckstal ende dijckavelinge erff staende ende gelegen inden 
banne van Andel soo groot ende cleijn //f 7// tselve eertijts bij Jacob 
Thijss voorss in heuren ende nae in erffcoop beseten heeft, aende suytsijde 
gelegen Marten Aertss dijckstal dat nu besittende is Geert Aertss Adriaenss, 
streckende tot aen den ed. heere van Poude roijens griendinge toe, ofte wie 
met recht daer naest gedijck slacht mocht wesen, streckende vanden hoogen 
dijck, de dijcka velinghe soo veer sijne ed. gerechticht was, met alle 
timme ringen ende bepootinge daer op staende, met expresse conditien dat 
de voorss. erffgen van Jacob Thijss, aende westsijde vant huijs sellen 
volgen naer de griendinge toe, recht loops vanden dijck nae den mase toe, 
de breete van sestien voeten, om t'allen tijden alst haer gelieven sal 
tselve tselve te mogen betimmeren ofte bepooten, ofte andersints haeren 
wille daer mede doen, Dien blijven sij gehouden alsdan te leveren west 
waert neffens haere gecofte dijckavelinge eenen bequame stoup ende rijwech 
totte mase toe, ende achter haere erff den vrij heijt vanden opslach voor 
wagens ende peerden, die sijn ed. Veerman noodich sal mogen wesen, ende 
voorts met alle sijnen gerechtigheijden die tselve toe behoorende sijn, 
mitsgaders servituijten die tselve onderworpen soude mogen wesen. Ende 
verteech hij compt. in dier qualite. vanden voorss dijckave ling erff, 
als geen recht ofte actie daer meer aen te gehouden ende verhalmde daer 
nae op ende ten behouff vanden voorss erffgen. als recht is. Behoudel. 
daer op te houden eenen erfftijns van thien stuijv. siaers die de kerck 
van OpAndel daer op spreckende heeft. Ende gelooffde hij compt. in Quali 
te. verss. alle voorcommer ende voorplicht aff te doen, tot den dage vanden 
vercoopinge toe. Actum opden XXIIen December 1639.

1st.

Den coop is aengebracht te sijn VC fl. compt den XLen penn. XII fl. X st.

1st. bij Anthonis Matheuss.



(akte 13)

Coram als voors.

Compareerde Dirck Thijss van Thoor, woonende tot Gorinchem. Broeder van 
Jacob Mathijss van Thoor sa:. Ende Aert Corns., woonende tot Wijck, broeder 
van Grietgen Corns.dr. in haren leven echte huijsvrou vanden voorn. Jacob 
Thijss sa:. Ende in dier qualite. voochden vanden naer gelaeten on-mondige 
//f 7v// weeskinder vande voorss Jacob Thijss ende Grietgen Corns. beyde 
sa: naementlijck Bastiaen Jacobss, Peeter ende Thijs Jacobszn. ende Jenneken 
Jacobsdr., mitsgaders vervangen de ende haer sterck makende voor Corn. 
Jacobss., outste soon, die alreeds tot sijne jaeren gecoemen is, 
tegenwoordich absent sijnde. Ende hebben inder voorss qualit. opgedragen 
ende getransporteert ten behouve van Peeter Bastiaenss Bacx seeckere 
Dijckavelingh erff mette huijssinge ende bepootinge daer op staende, 
gelegen tot Andel in haere limiten ende op alsulcke conditien mitsgaders 
previlegien, servituijten ende lasten, soo ende in sulcken vougen als Jan 
van Tiel, schout tot Aelst, als last ende procuratie hebbende van jonchr 
Bernart Turck, heere tot Aelst op huijden op den voorn. voochden ten behouve 
vande voorss naer gelaeten kinderen van Jacob Thijss van Thoor ende Grietgen 
Corns, sijn huijsvrou salr. opgedragen ende getransporteert heeft. Ende 
vertegen daerom den voorn. vooch den inden voorss. qualite. vanden voorss. 
dijckavelingh erffun ten behouve van voorss Peeter Bacx, als geene rechten 
ofte actie daermeer op te behouden. Ende verhalmden daer nae, als recht is, 
actum vta.

1st

Den coop is aengebracht te sijn IXCLXX fl. 
compt den XLen penn. XXIIII fl. V st.

1st bij vta.



(akte 14)

Aprilis 1640

Coram Goossen Janss Schrick, gem: schout vande Wercken, Baltus Henricx 
ende Drick Arienss geswooren heemraeden aldaer,

Compareerde Michiel Willemss, woonende op Sleeuwijck ende transporteerde 
ten behouve van Jacob Arienss vanden Heuvel, woonende tot Werckendam den 
vrijen eijgendom van seeckere twee stucken rijsweerden gelegen onder den 
gerechte vande Wercken, in een stuck genaempt den Esch, alwaer aen het 
bovenste stuck naest gelegen is aende oost sijde Ewit Gielen, ende 
//f 8// aende westsijde Corn. Michielss. Ende aen het bovenste stuck 
aenden oostsijde den voorn. Cornelis Ewits Gielen ende aende westsijde 
de werhen(?) partij van Dirck Janss vander Meijden ende Arien Arienss 
Schipper, ofte wie alomme met recht naest gelant soude mogen wesen, 
streckende ter halver sijcksloot aff noortwaerts op ter halver quellincx 
Gadt toe. So groot ende cleijn de selve twee stucken rijsweerden in haere 
limiten aldaer gelegen sijn ende den voorn Michiel Willemss daer inne 
gerechticht is. Ende dat met alle sijne appendentien servitei ten vrijheden 
ende gerechticheden van outs ende tegenwoordich tot het selve goet 
behoorende. Ende verteech hij comparant van den voorss twee hoecken 
rijsweerden ende verhalmde daer naer op ende ten behouve vanden voorn. 
Jacob Arienss vanden Heuvel sonder eenich recht ofte actie daer meer aen 
te behouden als recht is. Voorts gelooffde hij comparant tvoorss goet te 
vrijen ende te waeren ende alle voorcommer ende voorplicht aff te doen, 
die hij van rechte wegen schuldich is aff te doen. Daer voor verbindende 
sijnen psoon ende goederen roerende ende onroerende, present ende 
toecommende, de selve onderwepende tverbant van allen heeren hoven, 
rechten ende rechteren. Stellende het selve goet over met copye autentijck 
uuijt de oude brieven daer van sijnde, sonder in eenige speciael waer nis 
gehouden te sijn. Actum op den IXen Meij anno XVIC ende veertich.

1st dt.

Den coop is XVIC fl. in drie paijen compt in gereet gelt 1507- 14-9 ende 
den XLen penn  XXXVII fl. XIII st. XIIII penn.



(akte 15)

Coram als voorss.

Compareerde Ewit Michielss woonende tot Werckendam. Ende transporteerde ten 
behouve van Wouter Bastiaenss ende Lambert Bastiaenss, mede beijde woonende 
tot Werckendam voorss. Den vrijen eygendom van seecker stuck rijsweerden 
gelegen buijtens dijcx in een stuck genaempt den Esch, onder den gerechte 
vande Wercken alwaer ten naesten gelegen is aenden oostsijde Corn. Michielss 
ende aende westsijde Michiel Willemss streckende ter //f 8v// halver 
dijcksloot aff noortwaert op ter halver Quel lincx Gadt toe, soo groot 
ende cleijn als het voorss stuck Rijsweerden in sijne limiten aldaer gelegen 
is. Ende den voorn. Ewit Michielss daer inne gerechticht is, ende dat met 
alle sijne appendentien, servituijten, vrijheden ende gerech ticheden van 
outs ende tegenwoordich tot het selve goet be hoorende. Ende verteech hij 
compt. vant voorss stuck Rijsweer den. Ende verhalmde daer nae op ende ten 
behouff vanden voorn. Lamb. Bastiaenss ende Wouter Bastiaenss, sonder eenich 
recht ofte actie daer meer aen te behouden als recht is. Voorts gelooffde hij 
compt. tvoorss. goet te vrijen ende te waeren ende alle voorcommer ende 
voorplicht aff te doen die hij van rechts wegen schuldich is aff te doen. 
Daer vooren verbindende sijne psoon ende goederen, roerende ende onroerende, 
presente ende toecomende, d'selve onder werpende tverbant van allen heeren 
hoven rechten ende rechteren. Stellende het selve goet over met copij 
autentijcq uuijt de oude brieven daer van sijnde sonder in  eenige 
speciaele waernis gehouden te sijn. Actum opden IXen meij 1640 verss.

1st dt

Den coop is VIICLXXII fl. te betaelen op twee termijnen compt in contant 
gelt 749-5-13 ende den XLen penn. XVIII fl. XIIII st. X penn.



(akte 16)

Coram Goossen Janss Schrick gem: schout vande Wercken, Baltus Henricx 
ende Dirck Arienss, geswooren heemraeden aldaer.

Compareerde Meerten Pieterss. voor hem selven ende Arien Anthoniss. voor 
hem selven ende Henrick Cornss. Cooijevelder, voor hem selven, als mede 
voocht van sijne anderen on-mondighe broeders ende susters, te weeten 
Anneken Corns., Leendert Cornss. ende Marij Cornss. Ende transporteerden 
ten behouff van Anneken Daemen, woonende tot Werckendam, den vrijen eijgendom 
van seeckeren acht hont lants ofte soo groot //f 9// ende cleijn het voorss 
lants in sijne limiten gelegen is inden binnen banne vande Wercken voorss. 
Daer oost naest gelant is het Mannelant ende west Mathijs Janss. ende Govert 
Janss. vanden Camp, ten suijden Anneken Daemen voorss, ten noorden den gemeen 
lants vliet ofte wie alomme met recht naest gelant soude mogen wesen. Ende 
dat met alle sijnen appendentien, servituijten, vrijheden ende gerechticheden,
 so van dijcken, dammen, steegen, wegen, slooten, vlieten ende alle slants 
gevolgen vandiien vanouts ende tegenwoordich tot het selve lant behoorende. 
Ende verteechde hij compts. vande voorss acht hont lants ende verhalmde 
daernae op ende ten behouve vanden voorn. Anneken Daemen sonder eenich recht 
ofte actie daer meer aen te behouden als recht is. Voorts gelooffde hij 
compten tvoorss lant te vrijen ende te waeren, ende alle voor commer ende 
voorplicht aff te doen, daer vooren verbindende haeren psoon en goederen, 
roerende ende onroerende, presente ende toecomende, d'selve onderwerpende 
tverbant van alle heeren hoven rechten ende rechteren, stellende tselve lant 
over met de oude brieven daer van sijnde, sonder gehouden te sijn eenighe 
speciaele waernisse te stellen. Actum opden XIIIen meij XVIC veertich.

1st dt

Den coop is VIIICXVIII fl. te betaelen d'eene helft gereet ende d'andere 
helft over een jaer, compt in gereeden gelde 793-18-12 ende den XLen penn 
XIX fl. XVI st. XVI penn.

1st. bijden Dr. van Anneke Daemen, Mancken Corstens.



(akte 17)

Coram Henrick Dircxss. Feijter, gem: schout tot Andel, Anthonis Matheuss. 
ende Adriaen Dircxss., geswooren heemraeden aldaer.

Compareerde Mr.Peeter Adriaenss., Chirurgijn woonende tot Genderen, als man 
ende voocht van Maijcken Jans, sijne huijs vrouwe daer moeder aff was 
Teuntgen Jans inde Rib sa:. Drouch op ende gaff over Jan Jaspertss. een 
vrij-gift ende eijgendom van twee perceeltgens lants soo groot ende cleijn 
die selve hem Chirurgijn van wegen sijnder huijsvrouwe vader ende moeder 
aen bestorven ende aenbedeelt sijn, waer van //f 9v// het een perseel 
wesende de helft van twee mrn. lants offe soo groot ende cleijn tselve 
gelegen leet, inde banne van Andel in Rombouts polder. In sijne limiten 
aldus oostwaerts d'erffgen. van Adriaen Janss, west Adriaen Dircxss. 
streckende uuijt het noorden vanden hootgraef aff tot den halven Riedijck 
int suijden, het tweede perseel wesende dijckavelingh-erff, ge naempt den 
buijtenborch, soo groot ende cleijn tselve in sijne limiten gelegen leet, 
aldus oostwaerts de kinderen van Jan Anthoniss., westwaers de voorss 
Adriaen Dircx, streckende vanden halve sloot vande worp int noorden tot 
den halven sloot vanden pastorijen lant int suijden. Belast met een rentgen 
van 6 st. VIII penn. sjaers aenden ontfanger vanden geestel. goederen. Ende 
verteech hij compt. in qual. voorss. vande voorss twee perseelen lants, 
ende verhalmde daer na op ende ten behouff vanden voorn. Jan Jasperss, 
als hem geen recht ofte actie daer meer aen te behouden nu noch ten eeuwigen 
dagen, als recht is, mits conditie dat de voorn. Jan Jaspers. tot sijnen 
laste behouden sal alsulcke rentgens als daer op nu bekent sijn ende off 
in toecomm. tijden eenige swaricheden daer op quame, moeten stijen(?) 
malcanderen helpen lasten ende dragen volgende haere gemeijn erffscheijdingh 
ende deijl cedulle. Ende gelooffde hij compt. vanden voorss. twee pseelen 
lants alle voor commer ende voorplicht aff te doen die hij van rechts wegen 
schuldich is, ende vordes tot waerborch stellende sijn psoon ende goederen. 
Actum opden XXVIen junij 1640.

1st.

Den coop is de rent daer inne gereeckent IXCL fl. ende 
den XLen penn. XXIII fl. XV st. 



(akte 18)

Coram Goossen Janss Schrick, gem: schout vande Wercken, Arien Arienss ende 
Dirck Arienss geswooren heemraeden aldaer.

Compareerde Jan Dircxss. woonende in Scheluijnen. Ende transporteerden ten 
behouve van Jan Pauwelss., woonende inde Wercken ende Bastiaentgen Pauwels, 
woonende tot Werckendam, 
//f 10// tsamen de vrijen eijgendom van seeckere vier hont lants ofte soo 
groot ende cleijn het voorss lant in sijne limiten gelegen is, inden binne 
banne vande Wercken voorss. Daer oost naest gelant is de voorn. Bastiaentgen 
Pauwelss ende aende westsijde Jan Anthonisse van Wevelinchoven, brouwer tot 
Gorinchem, ten suijde den hogen dijck, ende ten noorden den voorn. 
Bastiaentgen Pauwelsdr. ofte wie alomme met recht naest gelant soude mogen 
wesen, ende dat met alle sij appendentie, servituijten, vrij heden ende 
gerechticheden, zoo van dijcken, dammen, steegen, wegen, slooten, vlieten 
ende alle slants gevolgen vandijen van outs ende tegenwoordich tot het selve 
lant behoorende. Ende verteech hij compt. vanden voorss. vier hont lants. 
Ende verhalmde daer nae op ende ten behouve vande voorn. Jan Pauwelss ende 
Bastiaentgen Pauwelssdr., sonder eenich recht ofte actie daer meer aen te 
behouden als recht is. Voorts gelooffden hij comparant tvoorss lant te 
vrijen ende te waeren ende alle voor commer ende voorplicht aff te doen. 
Daer vooren verbindende sijnen persoon ende goederen, roerende ende 
onroerende, presente ende toecom., deselve onder werpende t' verbant van 
allen heeren hoven rechten ende rech teren, stellende tselve lant over met 
de oude brieven daer van zijnde, sonder gehouden te sijn eenige speciaele 
waernisse te stellen. Actum opden XIIen augustii 1640.

1st dt

Den coop is VIIIC fl. te betaelen in vier termijnen compt in contant 
gelt 732-2-13 ende den XLen penn. XVIII fl. VI st. 1 Penn.

//f 10v//


(akte 19)

Octob 1640.

Wij Arien Arienss ende Stoffel Pieterss, geswooren heemraeden vande wercken 
oirconden ende betuygen met desen brieve besegelt met onse segels dat voor 
ons gecompareert is Goossen Janss Schrick, gem: schout vande Wercken voorss. 
als procura tie hebbende van Dirck van Slingelant, mitsgaders van Govert 
ende Arien van Slingelant, ende van Francois Snouck, als man ende voocht 
van Maria Slingelant, te samen kinderen ende erffgen. van Arien Dircxss. 
van Slingelant, ende Jenneken Dircx van Clootwijck, zijne huijsvrouw, henl. 
vader ende moeder zal., gepasseert voor Abraham kemp, openbaar notaris 
binnen Gorinchem residerende met de getuijgen daer onder genoemineert 
opden XXVIen november XVICveertich, ons heemraden voornt. op heuijden 
vertoont ende gebleecken. En heeft hij scholtus voornt. in dier qualiteijt  
getransporteert ten behouve van Baltus Henricxz. ende Jan Pauwelss, Dirck 
Arienss, alle drie woonende inde Wercken, mitsgaders Adriaen Floriss vanden 
Stael, Drick Janss Gelders ende de kinderen van Jacob Floriss de Vries, met 
naemen Floris Jacobss, Arien Jacobss ende Jacob Jacobss, altesamen woonende 
tot Werckendam, den vrijen eijgendom van seeckeren buijten-weert van outs 
genaempt  Rietenborsch hier onder begrepen elff mrn. leen, soo groot ende 
cleijn als den voorss buijtenweert in sijne limiten gelegen is, onder den 
gerechte vande Wercken voorss. daer oost aen gelegen is Johan de Wit, 
penninckmr. des lants van Althe na, ten noorden Backer Kille ende Jacob 
van Nispen, generael vanden munt, ende aende westsijde den selven Jacob 
van Nispen, streckende suytwaert op tot den hollantse graeff toe, alles 
naer luijt der oude brieven daer van sijnde ende dat met alle sijne 
appendentien, servituijten, vrijheden ende gerechtiche den van outs 
ende tegenwoordich tot het //f 11// selve goet behoorende, uuijtgesondt. 
een steech die bijden voorn. Arien Dircxs. in zijnen lenen is vercocht , 
gelegen inden bedijckten soomer polder vande Wercken, binnen de oude 
Wercken, daer oost aen gelant Beatris Geerits ende aen westsijde Goossen 
Janss Schrick. Ende verteech compt. inden voorss qualit. uuijt cracht 
vande voorss procuratie ende verhalmde daer naer op ende ten behouve 
vanden voorn. Baltus Henricxss. voor drie tiende parten, Jan Pauwelss 
voor een tiendepart, Drick Arienss voor een tiendepart, Adriaen Floriss 
vanden Stael, voor twee tiendeparten, Dirck Janss Gelder voor twee 
tiendeparten ende de kinderen van Jacob Floriss een tiendepart, sonder 
eenich recht ofte actie daer op meer te behouden als recht is. Voorts 
gelooffde hij comparant de voorss uuijterweert te vrijen ende te waeren, 
ende alle voorcommer ende voorplicht aff te doen, die hij van rechts wegen 
schuldich is aff te doen. Daer vooren verbindende uuijt crachte vanden 
voorss. procuratie de voorn.  van Slingelant, hare persoon ende goederen, 
roerende ende onroerende, presente ende toecomende, deselve onderwerpende 
tverbant van allen heeren hoven rechten ende rechteren, stel lende den 
selven uuijtenweert over met de oude brieven daer van sijnde, sonder 
gehouden te sijn eenige speciaele waernis sen te stellen. Gegeven ende 
geschiet op ten VIen februarij XVIC een ende veertich.

nota.

Dat de coop hier van is aengebracht opden VIen Jarij 1640 te sijn 
IXMIIICLXXV gul. te betaelen op IIII part gereet ende de rest op drie 
volgende jaeren, comt in contant gelt 8579-14-14 ende den XLen penn. 
214 gul. 4 st. ende welcke voorss XLen penn. is verantwoort inde 
Decl. van oktober 1639 tot ultima martii 1640. Dus hier voor Memorie.

//f 11v//


(akte 20)

April 1641

Wij Henrick Dircxs Feijter, gem: schout tot Andel, Anthonis Matheuss ende 
Phillips van Zevender, heemraeden aldaer, oir conden met dese brieven 
besegelt met onsse segelen dat voor ons gecompareert sijn Corn. Huijbertss, 
Mels Seessen als man ende voocht sijnder huijsvrouw Lijsken Huijbertsdr., 
Imbert Janss, als man ende voocht sijnder huijsvrow Neesken Lambertsdr., 
Bastiaen Aertss, als man ende voocht sijnder huijs vrouw Lijntgen 
Lambertsdr., ende Huijbert Lambertss voor hem selven ende mede als voocht 
ende hem sterckmaeckende voorde on-mondige weeskinderen van Jan Peeterss 
d'Hooch, bij hem verweckt bij Neeltgen Lamberts za:, sijn huijsvrouw doen 
hij leefde, alle als erffgen. van Dirck Lambertss. za:, Drougen op ende 
gaven over Jan Hermanss Cuijp een vrij gift ende eijgen dom van seeckere 
vier hont lants ofte soo groot ende cleijn tselve erff gelegen leet inden 
banne van Andel inden oppersten polder, streckende vanden halven soutendijck 
tot d'erffgen. van Corn. Lambertsz. westwaerts, ende uuijt het suijden vanden 
halven middelweeteringe aff tot de oude straet over den hoogen maesdijck int 
noorden. Ende vertegen de voorn. comparanten inder voorss qual. vant voorss 
erff ende verhalmden daer naer op ende tot behouff vanden voorn. Jan Hermans 
Cuijp als recht is. Ende gelooffden de voorss comparanten in qual. voorss. 
het voorss. erff te vrijen ende waeren ende alle voorcommer ende voorplicht 
aff te doen di sij van rechts wegen schuldich sijn aff te doen, tot Petrii 
ad Cathedram anno 1641 sonder meer, ende gelooffden de voorss kinderen ende 
erffgen. van Lambert Huijberts gesamenderhant voorde actie ende trecht dat 
de kinderen van Jan Peeterss de Hoogh op het IIIe part van dit voorss erf, 
de erffgen. van //f 12// Lambert Huijbertss int gemeijn aengaende eenichsints 
souden mogen hebben te pretende ren, daer van de voorn. Jan Hermanss. cooper 
in desen coste loos ende schadeloos te indempneren. 
Actum opden Ien aprilis 1641.

1st

Den coop is VCL fl. te betaelen in twee termijnen compt in contant 
gelt . . . . . ende den XLen penn.



(akte 21)

Coram als voorss.

(in de kantlijn:
	Bij dese brieff gepasseert alsoo den ...mapaelende brieff, voor 
        sneden ende gecasseert sijnde, mijn geblecken heeft, 
        actum opden Xen feb: 1643. Ghijsm.J.De Wit.)

(de gehele akte is met een kruis doorgehaald)

Compareerde Jan Hermanss Cuijp, woonende tot Andel voorss, ende bekende wel 
ende deuchdel. schuldich te wesen Cornelis Huijbertss, Mels Seessen, als man 
ende voocht van Lijsken Huijberts, Imbert Janss als man ende voocht van 
Neesken Lambertsdr., Bastiaen Aertsz. als man ende voocht van Lijntgen 
Lambertsdr. ende Huijbert Lambertss voor hem selven, ende als voocht vande 
on-mondige wees kinderen van Jan Peeterss de Hooch verweckt aen Neeltgen 
Lambertsdr. tsamen endevereend den somme van twee hondert vijffende 
tseventich car. gul. tot XX st. den gul. ter saecke ende als rest over 
den coop ende opdracht van seeckere vier hont lants ofte soo groot ende 
cleijn die gelegen sijn inden banne van Andel inden oppersten polder. Welcke 
voorss somme van IICLXXV fl. den voorn. compa rant gelooffden te betaelen 
petri ad cathedram anno XVIC twee ende veertich precijs, ofte bij fault 
vandijen te betaelen intrest tegens den penn. sestien te  reeckenen van 
petrij ad cathedram voorss aff totte volle ende effectuele betaeling toe, 
sonder //f 12v// dat nochtans daer mede verstaen wort dat den voorn. 
comparant de voorss custingh penn. langerder naer den voorss verscheijndach 
op intrest sal mogen houden dan de voorss boven genoemineerden psoonen ofte 
haeren acti vercrij gende gelieven, haer daer vooren speciael. verbindende 
de voorss vier honden lants, streckende vanden halven soutendijck tot 
d'erffgen. van Corn. Lambertss westwaerts, ende uuijt het suijden vanden 
halff middelweeteringhe aff, tot den ouden straet over den hoogen maesdijck 
int noorden. Ende voorts general. alle sijne compts. andere goederen 
roerende ende onroerende, presente ende toecomende. 
Actum op den Ien aprilis 1641.



(akte 22)

octob. 1641

Wij Henrick Dircx Feijter, gem: schout tot Andel, Phillips van Zevender, 
ende Adriaen Dircx, heemraeden aldaer. Oirconden met desen brieve besegelt 
met onsse segelen, dat voor ons gecompareert is Jan Geerit Lambertss, 
drouch op ende gaff over ten behouve van Thonis Bastiaenss Bacx, een vrijen 
gifte ende eijgendom van seeckere vier honden lants soo groot ende cleijn 
tselve erff gelegen leet inden banne van Andel inden opperste polder, daer 
van oost naest gelant leet Willem Jacobss met sijne kinderen, west de 
gemeijne straet gent. de opAndelsche steechge, streckende uuijt het noorden 
vande gemeije straet aldr. tot het erff van Bastiaen Wouterss int zuijden, 
ende verteech hij comparant van dat voorss erff op ende ten behouff vanden 
voorss Thonis Bacx, ende verhalmden daer van als hem comparant egeen recht 
actie ofte toeseggen daer meer aen te behouden nu noch ten eeuwigen dagen. 
Ende //f 13// gelooffde hij compt. van dit voorss erff alle voor-commer ende 
voor plicht aff te doen, die hij van rechts wegen schuldich is, tot den 
XVIIen dach van december ao. 1641 toe. Ende also wel de coopcedulle is mede 
brengende dat den vercooper int stellen van eenige waerborgen uuijt gehouden 
soude wesen. Nijet tegen staende dese voorss vier honden lants voor vrij 
ombeswaert goet vercocht sijn. Soo ist nochtans verbonden dat de voorss. 
hoff belast ende beswaert is met een kercken renth van eenen gul. ende thien 
stuijv. siaers die den kerck van OpAndel daer jaerl. op heffende heeft. Voor 
welcke kercken renthe mitsga ders voor alle andere belastingen daer den 
voorss hoff, groot ontrent vier honden lants mede belast ofte beswaert 
soude mogen wesen den voorn. Jan Geerit Lambertss tot waerborg gestelt 
heeft seeckere twee hoffkens elck groot ontrent ander halff hont lants 
gelegen neffens malkanderen inden voorss oppersten polder, waer van het 
eene den verss. comparant gecocht heeft van Aert Adriaens daer van int 
oosten ten naes ten over de straet gelant leet Adriaen Janss Naijen, west 
Pieter Janss Peltenaer, zuijden Adriaen Michielss Bel, noorden den voorss 
Jan Geerit Lambertss. Item het ander hoffken groot als vooren, anderhalff 
hont lants bijden voorss comparant gecocht van Claes Janss Smits, als man 
ende voocht van Maij cken Aertsdr. daer int oosten ten naesten gelant is, 
over de steech Adriaen Janss Naijen voornt., west Pieter Janss Pelte naer, 
zuijden den voorss Jan Geerit Lamberts met het voorss hoffken gecoemen van 
Aert Adriaens streckende int noorden tot den erve vanden E. Borgermr. 
Willeboort Phillipss, ende vor ders tvoorss erff op te dragen met alsucke 
waernissen als hij compt. daer van ontfangen sal. 
Actum opden IIIIen martij 1642.

1st

Den coop is XICL fl. in drie gel. termijnen compt in contant gelt 1083-12-8 
enden den XLem penn.   XXVII fl. II st. XIIII pen.

//f 13v//


(akte 23)

Coram alsvooren

Compareerde Anthonis Bastiaenss Bacx, drouch op ende gaff over Jan Janss 
Naijen eene vrij-gift ende eijgendom van twee hont lants ofte die gerechte 
helfte van ontrent vier hont lants, gelegen aent zuijden eijnt vanden voorss 
vier hont lants inden banne van Andel, inden oppersten polder, van welcke 
voorss twee hont in het oosten ten naesten gelant sijn Willem Jacobss met 
sijne kinderen, west de straate genaempt de OpAndelsche steghe, streckende 
uuijt het suijden vanden erven van Bastiaen Wouters tot de andere twee hont 
lants van Willem Janss van der Plas, int noorden. Ende verteech hij comparant 
van dit voorss erff, ende lant, op ende ten behouff vanden voorn. Jan Janss 
Naijen, ende verhalmde daer naer als hem compt. egeen recht actie ofte 
toeseggen daer meer aen te behouden nu noch ten eeuwige dagen. Ende 
gelooffden hij comparant van dit voorss. erff alls voorcommer ende voorplicht 
aff te doen die hij van rechtswege schuldich is tot den XXIen december 1641 
toe. Ende vorders stelt hij Anthonis Bacx, den voorss Jan Janss Naijen 
alsulcke waerborgen ende waernissen als hem tselve erff bij Jan Geerit 
Lamberts op huijden opgedragen is, alles sonder bedroch. 
Actum opden vierden Martii 1642.

s:t:



(akte 24)

Coram als vooren

Compareerde Anthonis Bastiaens Bacx, drouch op ende gaff over ten behouve 
van Willem Janss van der Plas, een vrij gift ende eijgendom van twee hont 
lants ofte de gerechte helft van seeckere vier hont lants, gelegen aent 
noorteijnt vanden voorss vier hont lants inden banne van Andel inden 
oppersten polder, van welcke voorss twee hont lants int oosten ten naesten 
//f 14// gelant sijn Willem Jacobss met sijne kinde ren, west de gemeijne 
straet genaempt de OpAndelsche stege, streckende uuijt het suijden vanden 
andere voorss twee hont lants van Jan Janss Naijen tot de gemeijne straet 
aldr. int noorden. Ende verteech hij comparant vanden voorss twee hont lants
op ende ten behouff vanden voorn. Willem Janss. Ende verhalmde daer naer als 
hem compt. geen recht ofte actie daer meer aen te behouden nu noch ten 
eeuwige daghe. Ende gelooffde hij compt van dit voorss erff alle voor 
commer ende voorplicht aff te doen die hij van rechts wegen schuldich is, 
tot den XXIen december 1641 toe. Ende vorders stelt hij Bacx den voorn. 
Willem Janss alsulcke waerborgen ende waernissen als hem tselve erff bij 
Jan Geerit Lambt. op huijden opgedragen is. Alles sonder bedroch. 
Actum opden IIIIen Martii ao. 1642.

1st.

Den  cooppein. van dese twee vertijen bedragen XIICLXXV fl. te betaelen 
op drie paijen compt in contant gelt 1201-0-4 ende 
den XLen penn XXX fl. 0 st. VIII penn.



(akte 25)

Coram Henrick Dricxss Feijter, gem: schout tot Andel, Phillips van Zevender 
ende Anthonis Matheuss heemraeden aldaer.

Compareerde Adriaen Michielss Bel [inden naem van zijn schoon moeder Maijcken 
van Uuijthoven(doorgehaald in het origineel, JK)], drouch op ende 
gaff over Govert Heijmanss in den naem van 
sijn schoon-moeder Maijcken van Uuijthoven een vrij gift ende eijgendom van 
drie mrn. lants soo groot ende cleijn d'selve gelegen sijn inden banne van 
//f 14v// Andel opden Andelsche hoocht, alwaer int oosten ten naesten gelant 
sijn de wech ende kinderen van Imert Adri aenss Wijfflit, ten westen Johan 
Kemp ende der kercken van NeerAndel lant, streckende vanden voorn. Maijcken 
van Uuijthoven erve aff zuijtwaers op tot den wijcxen veechpadt toe. Ende 
den voorn. compt. verteech vanden voorss drie mrn. lants op ende tot behouff 
vanden voorn. Govert Heijmansz. inden naeme van zijne schoonmoeder voornt. 
Ende verhalmden daer naer als hem geen recht actie ofte toeseggen daer meer 
aen te behouden, nu noch ten eeuwigen dagen. Ende gelooffde hij compt. van 
dit voorss erve ende lant alle voorcommer ende voorplicht aff te doen, die 
hij van rechts wege schuldich is, tot den XIIen martij 1639, ende vorders
op te dragen met al sulcke brieven ende waernissen daer hij tselve mede 
ontfangen heeft. Actum opden VIIIen martii 1642.

st.

Den coop is XVC fl. te betaelen in drie egale paijen compt in contant 
gelt 1413-9-14 ende den XLen penninck ---- 
XXXV fl. VI st. XII penn.



(akte 26)

Coram als voorss.

Compareerde Maijcken Anthonis van Uuijthoven, laest wed. van za: Jacob Janss, 
geassisteert met Govert Heijmansz. hare gecooren voocht in desen. Drouch op 
ende gaff over ten behouve van Adriaen Michielss. Bel een vrije gift ende 
eijgendom van eenen mrn. lants soo groot ende cleijn de selven gelegen leet 
inden banne van Andel inden oppersten polder. Daer int oosten ten naesten 
geerft leet den voorn. Adriaen Michielss Bel, west der pastorije 
//f 15// lant van OpAndel, streckende vant lant vanden voorn. Bel uuijt het 
noorden zuijtwaerts tot Jan Claess erve toe. Ende den voorn. compt. 
geassisteert als vooren, verteech vanden voorss mrn. lants op ende tot 
behouff vanden voorn. Adriaen Michelss Bel, ende verhalmde op ende tot 
behouff als vooren als haer compt. egeen recht, acti ofte toe seggen daer 
meer aen te behouden nu noch ten eeuwigen dagen. Ende gelooffden zij 
comparant van dese voorss mrn. lants alle voorcommer ende voorplicht aff te 
doen die sij van rechts wege schuldich is, tot den XIIen martii 1639 ende 
vorders op te dragen met alle alsulcke brieven ende waernissen als sij 
comparant tselve erve ontfangen heeft. Actum opden VIIIen martii 1642.

st.

Den coop is VC fl. compt den XLen penn. XII fl. X st. 



(akte 27)

Coram alsvooren

Compareerde Willem Janss vander Plas, drouch op ende gaff over ten behouve 
van Govert heijmansz. een vrij gift ende eijgendom van seeckere vier honden 
soo hoplant als boomgaert, soo groot ende cleijn tselve erve gelegen leet, 
inden banne van Andel, inden oppersten polder, waer van int oosten ten 
naesten gelant leet Jan Huijberts, westwaert den voorn. Govert Heijmans ende 
streckende uuijt het zuijden van Jan Woutersz. van Duijsels erve aff tot den 
halve straet aldr. int noorden. Ende verteech hij comparant vanden voorss. 
vier hont lants op ende tot behouff vanden voorss Govert Heijmansz. ende 
verhalmde daer naer als hem compt. egeen recht actie ofte toeseggen daer 
meer aen te behouden nu noch ten eeuwigen dagen. Ende gelooffden van dit 
voorss erve alle voorcommer //f 15v// ende voorplicht aff te doen, die hij 
van rechts wegen schuldich is aff te doen tot den lesten dach 7temb. 
ao. 1640. Ende vorders opgedragen met alle alsulcke waernissen ende brieven 
als hem compt. van Jan Woutersz. van Duijsel gestelt sijn, Jan Corns. Namm. 
ende Henrick Janss de Langh di haer als borgh gestelt hebben, achtervolgende 
de acte voorden E. heeren schepenen tot Woudri chem gepasseert. Met noch 
conditi dat den voorn. Govert Heij mansz. op dese voorss vier hont lant tot 
sijnen lasten moet behouden den jaerl. rente van twintich stuijvers siaers 
die de kerck van OpAndel daer jaerl. op heffende heeft. Met noch de bredel. 
uuijtweech ter straten voorden landen daer achter aen gelegen, ende daer 
over voor uuijt behoorende alles achtervolgende de coopcedulle hier op 
gesien. Actum opden VIIIen martii 1642.

st.

Den coop is XVIICL fl. te betaelen in IIII gel. termijnen ofte paijen 
compt in contant gelt 1601-12-7 comt den Xlen penn. --- XL fl. ! st. VI penn.



(akte 28)

April 1642

Coram Henrick Dircxs Feijter, gem: schout tot Andel, Anthonis Matheusz. 
ende Adriaen Dircxs, heemraden aldaer.

Compareerden Aert Arienss voor d'een helft, ende Bastiaen ende Jan Aertsz. 
voor haer selven, ende haer sterck makende ende vervangende voor haeren 
suster Huijbertgen ende Ghijsbert Aerts haeren jongsten broeder absent, 
mitsgaders Adriaen Aerts altsamen kinderen vanden voorn. Aert Ariensz. voor 
die ander wederhelft, ende die voorss compte. drougen gesaemender hant 
//f 16// op ende over Wm. Huijbertsz. een vrije gift ende eijgendom van 
seeckere drie mrn. lants soo groot ende cleijn den selve gelegen sijn inden 
banne van Andel inden oppersten polder genaempt den Blommert. Daer van oost 
naest leet seecker stuck lants d'welck verpacht wort bijden ontvanger vanden 
geestel. goederen, westwaert d'erffgen. van Jan Adriaensz. Naijen, streckende 
uuijt het suijden vanden erffgen. van Meerten Gielen tot de halff 
middelweetering toe, int noorden. Ende de voorss. comparanten vertegen 
vanden voorss drie mrn. lants op ende ten behouff van den voorn. Willem 
Huijbertsz.en de verhalmden daer naer als haer geen recht actie ofte 
toeseggen daer meer aen te behouden nu noch ten eeuwigen dagen als recht is. 
Stellende tselve lant over met alle de vrijdommen, servituijten, 
gerechticheden ende alle slants gevolgen met recht daer toe behoorende, 
vrij lant sonder eenighe belastinge van renthen, mits dat den voorn. 
Willem Huijbertsz. tot sijnen lasten behout dat desen voorss. drie mrn. 
tot waerborge ge stelt sijn voor anderhalff hont lants genaempt Havelars 
hoefken, gelegen inden selven polder, ende vorder met den oude brieven ende 
waernissen daer den voorss. Aert Adriaensz. compt. in desen, de voorss drie 
mrn. mede ontfangen heeft. Actum opden VIIen Meij 1642.

1st.

Den coop is XXIC fl. te betaelen in drie termijnen compt in contant gelt, 
1978-17-13 ende den Xlen penn. XLIX fl. IX st. VII penn.



(akte 29)

Coram Reijnier Vervoorn, Gen: schout vande Wercken, Stoffel Pieterss ende 
Jan Pauwelss, heemraeden aldaer.

Compareerde den E. heere Christiaen Snellen, ambachtsheer tot werckendam 
//f 16v// als ter saecke nae beschreven, speciaele procur. hebbende van 
jouffrouw Maria Vrancken, wed. wijlen den E. heere Willem Snellen, sijne 
E. moeder, wesende de voorss procur. gepasseert voor Sebastiaen Willemsz. 
Moerman, stadthouder van Werckendam, Wouter Bastiaens ende Daem 
Corstiaensz.,  schepenen aldaer, in dat. den XXVen dach junij laestleden, 
welcke voorss procur. ons schout en heemraeden voornt. heeft geblecken. 
Ende heeft hij heere comparant uuijt cracht vanden voorss procur. gecedeert 
ende getransporteert aen ende ten behouve vanden E. Johan Vervoorn den 
beterschap van seeckere dijckavelingh gelegen inden banne vande Wercken, 
soo binnen als buijten dijcx, twelck bijden heere compt. aenden voorn. 
Vervoorn bij meetinhe is gelevert ende gelegen in negen Ackers, ende 
bevonden lanck te wesen seventien roeden ende seven voet, dijckmaet ende 
dat mette beteulingh ende beplantingh daer op staende, daer ten oosten ende 
westen naest geerft is den voorn. heere compts. moeder, streckende vanden 
Graeffel. goet aff, ten noorden soo verre als het bijden voorn. jouffer 
Vrancken gebruijckt is. Ende dat met alsulcke servituijten , vrijheden ende 
gerechticheden van schouwen ende naebuuren rechten met recht ende van outs 
tot hetselve goet behoorende, twelck den voorn. Johan Vervoorn neffens eenen 
jaeren erfftijns van derthien sts. siaers, die tgemeen lant van Althena daer 
op spreckende heeft, neempt tot sijnen las ten, met expresse conditien dat 
de voorn. Jouffen Maria Vranc ken aen het westeijnt vanden voorss dijckavel. 
gehouden sal wesen te beheijnen dat de voorn. Vervoorn daer door nijet 
beschadicht en wort, mits dat den voorn. Vervoorn daer tegens het oosteijnde 
van gel. sal beheijnen. Ende verteech hij heere comparant inden voorss qual. 
vanden voorss. //f 17// seven thien roeden ende seven voet dijckavelinghen 
soo buijten als binnen dijcx. Ende verhalmde daer na, op ende ten behouff 
vanden voorn. Johan Vervoorn zonder eenich recht ofte actie daer meer aen 
te behouden als recht is. Ende gelooffden hij Hr. compt. inden voorss. qual. 
allen voorcommer ende voor plicht aff te doen tot den Xen feb. laestleden 
incluijs. Ende bekende hij heere compt. inden voorss qual. vanden cooppende 
van desen ten vollen vernoucht ende betaelt te sijn. 
Actum opden XXVIIen junij ao. 1642.

1st.

Den coop is de rent ofte erfftijns daer inne gereeckent IIII CIII fl. xompt 
den XLen penn. ---- X fl. I st. VIII penn.



(akte 30)

October 1642

Coram Henrick Dircxz. Feijter, gem: schout, Adriaen Dircx ende Adriaen Janss 
Naijen, geswooren heemraeden respective tot Andel.

Compareerde den eersame Bartholemeus van der Muijr als last ende procuratie 
hebbende vanden eersame Henrick Rammelman voor hemselven ende man ende voocht 
van Jouffrouw Maria van Hoogen dorp, Z.als de voorss procuratie gepasst. in 
dato den XXIIIen martii ao. 1643 voor Henrick vanden Muijr, notaris binnen 
der stede van Gorinchem  ons schout ende heemraeden op huijden vertoont. 
Die welcke in dier qual. drouch op ende gaff over ten behouff van Adriaen 
Michelss Bel, den vrijen eijgendom van vijff mrn. lants soo groot ende 
cleijn tselve lant gelegen leet inden banne van Andel, inden oppersten 
//f 17v// polder, waer van oost naest gelant sijn d'erfgen. vanden voorn. 
van Hoogendorp met eenen mrn. lants leen wesende, west de kerck van OpAndel, 
met haer landen streckende uuyt het noorden vanden halff middelweeter. tot 
den Veensche veech padt toe, int suijden. Ende verteech hij compt. in dien 
voorss. qual. vant voorss. lant ende verhalmde daer naer op ende ten behouff 
vanden voorn. Adriaen Michils Bel als hem in dier qual. geen recht ofte 
actie daer meer op te behouden nu noch ten eeuwighe dagen. Ende heeft hij 
compt. inden voors. qual. tvoorss goet vercocht vrij-goet van alles, daer 
voor hij verbonden heeft gel. hij verbint mits desen sijnen psoon ende 
goederen .Actum opden XXVIen martij 1643.

1st.

Den coop is IIIM fl. te betaelen in drie termijnen compt in contant 
gelt 2826-19-12 ende den XLen penn. LXX fl. XIIII st.



(akte 31)

Coram als vooren.

Compareerde Adriaen Michels Bel, ende bekende wel ende deuch del. schuldich 
te wesen den eersamen Henrick Rammelman, coopman binnen der stede Rotterdam, 
de somma van twee duijsent car. gul. tot XXst. tstuck, als reste over de coop 
ende op drachte van seecker vijff mrn. lants gelegen inde banne van Andel 
voorss. inden oppersten polder. Ende gelooffde hij compt. de voorss. somme 
van IIM fl. te betaelen in deser vougen als d'een gerechte helft opden XVIen 
februarij ao 1644 ende d'andere helfte opden XVIen feb: 1645, telcken versche 
ijndach precijs ofte te betaelen intrest tegens //f 18// den penn. sestien 
te reeckenen van voorss respec. verscheijn dagen aff, totte volle ende 
effectuele betaelingh der voorss somme toe. Zonder dat nochtans daer mede 
verstaen wort dat hij compt. d'voorss custingh penn. naer den voorss 
verscheijndagen langer op interest sal mogen houden dan de voorn. Rammelman 
ofte sijnen acti vercrijgende gelieven sal. Daer vooren hij compt. special. 
verbonden heeft, den voorss vijff mrn. lants daer oost naest gelant sijn 
d'erffgen. van Hoogendorp, met eenen mrn. lants leen wesende, west de kerck 
van OpAndel met hare landen, streckende uuijt het noorden vanden halffmiddel 
weeteringh tot den veensche veechpadt toe int suijden. Ende voorts General. 
sijne psoon ende goederen roerende ende onroe rende. Actum vta.




(akte 32)

April 1643

Coram H. Dircxs Feijter, gem: schout, Adriaen Janss Aijen (=Naijen!, JK) ende 
Adriaen Michelss Bel, geswooren heemraaden respective tot Andel.

Compareerde Bastiaen Aertss, drouch op ende gaff over een vrij gift ende 
eijgendom van een dordepart van dordalff hont lants soo groot ende cleijn 
tselve perceeltgen bij cooper ende vercooper bepaelt is, daer van oost naest 
gelant sijn d'erff gen. van Jan van Hoogendorp, west Dirck Henricx met sijn 
sone(n?), streckende uuijt het noorden vande halve gemeijne straet aff tot 
het erff van Mels Sessen toe int zuijden, ende dat ten behouff van Henrick 
Melss. Ende verteech hij comparant vant voorss erff als recht is. Ende 
verhalmde //f 18v// daer naer op ende ten behouff vande voorss Henrick 
Melss als hem geen recht, actie ofte toeseggen daer meer aen te behouden 
nu noch ten eeuwigen daaghe. Ende gelooffde hij compt. van dit voorss. erff 
alle voorcommer ende voorplicht aff te doen die hij van rechtswegen schuldich 
is aff te doen. Behoudel. dat den voorn. Henrick Melss op dit voorss erff tot 
sijnen laste moet behouden, den negende part in een jaerlijcxe rent van ses 
gul. ende twelff stuijv. siaers die de kerck van OpAndel opt voorss geseeth 
int geheel groot sijnde drie mrn. ende dir hont lants, daer dit voorss 
pceeltgen in gelegen is. Welc negende part haeren beloopt veertien st. ende 
thien penn. sonder eenighe vordere lasten meer. Daer voor hij compt verbonden 
heeft mit desen sijnen psoon ende alle sijnen goederen. 
Actum opden Ien Meij 1643.

De cooppenn. sijn IIIIC fl. te betaelen in twee termijnen compt in contant 
gelt 388-4-11 daer bij gedaen tcapitael vant IX part vande voorss rent compt 
tsamen IIIIC fl. ende den XLen penn. 

f. bij Mr. Jan Beverlo.



(akte 33)

Coram als vooren

Compareerde Bastiaen Aerts, drouch op ende gaff over Huijbert Anthoniss. een 
vrije gift ende eijgendom van een hont lants soo groot ende cleijn tselve 
gelegen leet, in noch andere drie hont lants onverscheyden ende onverdeelt 
gelegen leet inden banne van Andel inden oppersten polder. Daer van oost int 
geheel naest gelegen leet Jan Hermanss, west Imert Janss Naijen, streckende 
uuijt het suijden vanden halve middel weeteringh aff tot den hoogen 
maesdijck, ende voort over den dijck tot de oude straet ofte soo verre 
als tselve erff van ouden tijden met recht gestreckt heeft, int noorden. 
Ende verteech hij compt van tvoorss een hont lants als recht is, ende 
verhalmde daer naer op ende ten behouff vanden voorss Huijbert Anthoniss, 
als hem geen recht, actie ofte toeseggen daer meer /f 19// aen te behouden, 
nu noch ten eeuwigen dagen. Ende gelooffde hij compt vant voorss een hont 
lants alle voorcommer ende voorplicht aff te doen, die hij van rechtswegen 
schuldich is aff te doen, tot datum deses, ende vorder op te dragen vrij-goet 
sonder eenighe belastinghe. Daer voor hij compt. verbint mits desen sijnen 
psoon ende alle sijnen goede ren. Ende bekende hij comparant vanden cooppen. 
ten vollen voldaen ende bet. te wesen. Actum opden Ien Meij 1643.

Den coop is verclaert te sijn C fl. compt den Xlen penn. --- II fl. X st.

bij Mr. Jan Beverlo.



(akte 34)

# 0

Coram als vooren

Compareerde Bartolomeus vanden Muijr, Notaris binnen der stede Gorinchem, 
als last ende procuratie hebbende van Ew. Henrick Rammelman ons schout ende 
heemraeden geblecken op den lesten dach Aprilis anno 1643. mitsgaders noch 
seeckeren brieff van date den Xen aprilis anno voorss. ondt. Henrick 
Rammelman approberende de vercoopinge die den voorss compt gedaen heeft 
tegens Willem Huijbertss ende Pauwels Goijerts ende den procuratie 
gepasseert opden XXIIIIen Martij ao. voorss. Die welcke in dier qual. drouch 
op ende gaff over aenden voorn. Willem Huijberts ende Pouwels Goijertss, den 
vrijen eijgendom van seeckeren ses mrn. ende drie hont lants soo groot ende 
cleijn tselve lant gelegen leet inden banne van Andel inden oppersten polder. 
Daer van oost naest gelant sijn Henrick Dircxs Feijter ende den voorss. 
Willem Huijbertss, west den landerijen gecoe men van Joost van Leeuwen ende 
den verss. Pauwelss Goijertss, streckende uuijt het noorden vanden halve 
middelweeteringhe aff tot den veense veechpadt toe, int suijden. Ende 
verteech hij compt. //f 19v// inden voorss. qual. vanden voorss ses mrn. 
drie hont lts. Ende verhalmde daer nae als recht is op ende ten behouff 
vanden voorss Willem Huijbertss, ende Pauwels Goijertss, als hem compt. 
inden voorss. qual. geen recht, actie ofte toeseggen daer meer aen te 
behouden nu noch ten eeuwigen dagen. Ende gelooffde hij compt. inden qual. 
voorss. hem cooperen alle voorcommer ende voorplicht van tvoorss lant aff te 
doen die hij van rechts wege schuldich is. Behoudel. dat den voorn. Willem 
Huijberts ende Pauwels Goijerts opt voorss landt tot haeren laste moeten 
behouden een jaerl. rente van thien stuijvers die den kerck van opandel 
jaerl. heft ende heeft, op een pceel. in dese landerijen gelegen, 
groot II 1/2 mrn. gent. de Wijnen camp, sonder eenighe vordere lasten 
ofte commer meer. Actum opden naestlesten Aprilis ao. 1643.

Den coop is IIIM fl. te betaelen in vier termijnen compt in cont. 
gelt 2745-6-5 ende den XLen penn LXVIII fl. XII st. XII penn.

S: W: Huybtss. ende Pauwels Goijerts



(akte 35)

Octob. 1643.

Coram Henrick Dircx Feijter, gem: schout, Anthonis Matheuss ende Adriaen 
Michielss Bel, geswooren heemraeden respectiv. tot Andel.

Compareerde de E. Jouffer Maria Wagemans, woonende tot Andel voorss, weduwe 
wijlen vanden E. Capiteijn Du Buisson, geassisteert met Matheus Muijter, 
schout tot Giessen, haeren gecooren voocht in desen voor soo veel des noot 
sij, de voorschreven comparante vervangende, ende haer sterck makende voor 
Christoffel Benno van Kuiphuijssen, als man ende voocht van Jouffr. Maria 
du Buisson, ende Peter vanden Bogaert, als man ende voocht van Magdalena du 
Buisson, als mede voor Uldrick //f 20// du Buisson. absent ofte overleden, 
ende Jouffr. Lowise du Buisson noch on-mondich, alle haeren comp.ten 
kinderen. Ende drouch indier qual. op ende gaff over tot behouff van Jan 
Dircxs Wolffs een vrije gift ende eijgendom van der tien hont lants, mette 
huijssing, berch, schuijr, bepootinge ende beplantinge daer op staende, soo 
groot ende cleijn tselve goet inden banne van Andel gelegen leet, in Sint 
Rombouts Polder. Daer van oost naest gelant leet der pastorije lant, west 
den banne van Giessen, steckende uuijt het zuijden vanden halven hootgraeff 
aff, tot den halven sloot vanden worp int noorden . Ende verteech sij 
comparante inden voorss. qual. vant voorss. erve ende goet, ende verhalmde 
daer naer op ende ten behouff vanden voorn. Jan Dircxs. Wolffs als haer 
egeen recht, actie ofte toeseggen daer meer aen te behouden, nu noch ten 
eeuwigen dagen ende dat van alles vrij goet. Ende ge looffde sij comp.te 
alle voorcommer ende voorplicht aff te doen die sij van rechts wege 
schuldich is. Daer vooren speci al. verbindende haere psoone ende general. 
alle haeren goede ren. Ende heeft sij comp.te tvoorss goet opgedragen met 
de oude brieven ende tgepasseerde willich decreet, ende vorder Nz.(?), 
alles sonder arch ofte list. Actum opden XVIIen decem ber 1643.

1st.

Den coop is IIIM fl. te betaelen in drie jaer paijen compt in contant 
gelt 2826-19-12 ende den XLen penn. LXX fl. XII st. VIII penn. 



(akte 36)

Coram als vooren.

(de gehele akte is doorgehaald met een groot kruis)
Compareerde Jan Dircxss Wolffs, woonende tot Giessen. Ende bekende wel ende 
deuchdel. schuldich te wesen de E. Jouffr. Maria Wagemans, wed. wijlen E. 
Capiteijn Du Buisson, met haere //f 20v// kinderen, de somma van twee 
duijsent car. guld. tot twintich st. tstuck, als reste over den coop ende 
opdrachte van seeckere dertien hont lants mette huijssinge, berch, schuijr, 
plantagie ende bepootinghe daer op staende, soo groot ende cleijn tselve 
goet inde banne van Andel vernt. gelegen leet, in Ste. Rombouts polder. 
Ende gelooffden hij compt. de voorss. somme van twee duijsent gul. in 
silveren gelden te betaelen aende voorn. Jouffr. Maria Wagemans ofte haere 
actie vercrijgende, nu meij eerstcomende ao 1644 een duijsent car. gul. ende 
de andere resterende een duijsent gul. te meij daer naest volgende. De 
resterende een duijsent gul. te weeten meij ao 1645. Sonder langer vertreck. 
Daer vooren hij compt speci al. verbint bij desen de voorss dertien honden 
lants metten aencleven vandiien. Daer oost naest gelant leet de pastorijen 
lant, west de banne van Giessen, streckende uuijt het zuijden vanden halven 
hootgraeff aff tot den halven sloot vanden worp int noorden ende voorts 
general. alle sijne andere goederen nu hebbende noch te vercrijgen. 
Die selve onderwerpende tverbant van allen heeren hoven rechten ende 
rechteren. Actum Utspra.I.

(in de kantlijn:)
Sij desen brieff gecasst., alsoo den principael. brieff ge casst. ende 
doorsneden sijnde, hebbende den quytanti omht(?) Maria Wageman mijn 
geblecken heeft. Actum opden derden october 1647. Ghijsm:J.De Wit, 1647.



(akte 37)

October 1649

Wij Corn. van Nispen, schout vanden dorpe van Emmichoven inden lande van 
Althena, met mij Jan Woutersz. van Dijck ende Ni claes Mathijss van 
Leeuwaerden, heemraeden aldaer. Oirconden met desen brieve besegelt met 
onse segelen dat voor ons ge compt. is den wel Ed: Joncheer Mathijs van 
//f 21// Asperen, heere van Heeswijck, ende drouch op ende gaff over ten 
behouve van Peeter Cornelisz. ende Anthonij Corns. van Hest, gebroeders 
woonende inden baronije van Breda, den vrijen eijgendom van een parceel 
lants, gelegen in polaneus werff, int nieuwe bedijckte lant van Ganswijck 
onder Emmichoven voorss, groot omtrent dertich mrn. vijff hontvierentachtich 
roeden lants, ofte soo groot ende cleijn als tselve lant aldaer in sijne 
limiten gelegen is, belent ten oosten de graeffl. van Hollt. ende Johan van 
Meeuwen tot Dordrecht, west Jan Anthonis van Wevelinchoven, Arien Aerts 
Suijrmont mitsgrs. de gemelte Graeffl., d'een teijnde den anderen gelegen, 
streckende uuijt den zuijden vanden halven barm-sloot aff, noortwaerts op, 
ter halver Ganswijcxen Gantel toe. Ende verteech hij compt. van tvoorss lant, 
ende verhalmden daer naer, alles naer den rech ten ende costume vanden lande 
van Altena, soo heemraeden wijsden dat recht was, ten behouve van Peeter 
Corns. ende Anthonij Corns. voornt., sonder eenich recht, actie ofte tijfel 
daer meer aen te behouden. Ende belooffden den voorn. compt. alle voorcommer 
ende voorplicht van tvoorss lant aff te doen die hij van rechts wegen 
schuldich is aff te doen, tot den jaeren XVIC negen ende veertich incleuijs, 
ende over te leveren de oude brieven daer van sijnde sonder in eenige 
speciael. waerborgen gehouden te sijn. Vorders sal tvoorss lant sijnen 
uuijtwech behouden int noorden soo verre den hr. compt. daer toe gerechticht 
is, als den dijck int zuijden over den bansloot naer den gemeijnen wech 
leggende, op den dijck ofte bannen voorn. Alles ondert verbant 
//f 21v// van zijn persoon ende general. alle sijne goederen, den selve 
submitte rende ende onderwerpende tverbant van allen heeren hoven rechten 
ende rechteren, mede speciael. den ed. hove van Hollt. 
Actum opden Xen Jarij 1650.

1st.

Den coop verclaert den hie vercooper ende cooper te wesen VIIIC fl. den 
mrn. contant gelt, compt tsamen XIMICLXXXVI fl. ende den XLen penninck 
IICLXXIX fl. XIII st. 



(akte 38)

Wij Corn. van Nispen, schout vanden Dorpe van Emmichoven inden lande van 
Althena, daer onder Ganswijck begrepen, ende met mij 
[Dri... Jansz. ende (doorgehaald in origineel, JK)] 
Thijs Matheusz. Hoochvliet, ende Dri... Jansz., heemraeden aldaer, tuijgen 
onder onse segelen dat voor ons gecoemen ende gecompt is Pauwels Hallingh, 
woonende tot Dordrecht, als procuratie hebbende vande heere Johan Bordel, 
de heere Johan vanden Honart, de heere Mr. Johan Hallingh #0 ende den heere 
Dijckgraeff Johan Hallingh, van date den VIen ja.rij anno XVIC 
[ende vijftich (doorgehaald in origineel, JK)]
negen ende veertich # gepasseert voor Pieter vanden Marck, openbaar not.s 
binnen der voorss stadt Dordt. ende seeckere getuijgen daer inne genoemineert,
 ons schout ende heemraeden geblecken. Drouch op ende gaff over inden voorss 
qualit. den vrijen eijgendom van drie mrn. drie hondert roeden lants, gelegen 
int outlant van Emmic hoven voorss, op ende ten behouve van Johan Anthonis 
van Wevelinchoven, brouwer ende borger tot Gorinchem, ende Arien Aertsz. 
Suijrmont, woonende opten Hil inden voorss. lande van Althena. Daer ten 
oosten naest gelant leijt de mitgraeff, west den Graefl. van Hollt., met 
Claes Thijss van Leeuwaerden, de gemeene lants cade, zuijden de gemelte 
graffl. ende noorden den voorss. Graffel. met Claes Thijss van Leeuwaerden. 
Ende verteech hij compt. inde voorss. qualt. //f 22// vant voorss lant, ende 
verhalmde daer naer alles, naere den rechten ende costumen vanden lande van 
Althena, soo heemraeden ter manisse(?) van vonnisse(?) vanden schout wijsden 
dat recht was, op ende ten behouve vande voorn. Wevelinchoven ende Suijrmont 
voor haer ende haere naecommelingen, sonder eenich recht, actie, ofte tijfel 
daer meer aen te behouden. Ende gelooffden den voorn. compt. in qualt. als 
vooren allen voorcommer ende voorplicht vant voorss. lant aff te doen, 
hoedanich die soude mogen wesen, die de selve van rechts wegen schuldich 
sijn aff te doen, totten jaere XVIC acht ende veertich incluijs, ende over 
te leveren de oude brieven ende bescheijden daer van sijnde sonder in eenige 
speciale waerborge gehouden te sijn. Alles ondert verbant van henl. persoonen 
ende generael. alle henl. goederen, roerende ende onroerende, den selve 
submitte rende ende onder werpende allen heeren hoven rechten ende rechteren, 
ende special. mede den Ed. hove van Hollt. 
Gegeven ende geschiet opden XVen februarij anno 1650.

1st

Den coop is XVIIIC fl. te betaelen in drie egaele termijnen compt in contant 
gelt 1696-3-14 ende den XLen penn. XLII fl. VIII st. II penn. 



(akte 39)

Coram als vooren.

Compareerde den voorn. Pauwels Hallingh, ende drouch op ende gaff over inden 
voorss qual. den vrijen eijgendom van thien mrn. een ende tseventich roeden, 
ende drie quart, gemeeten lants, uuijt eene partije van derthien mergen lants 
genaempt Boijen werff, waer van de resterende twee mergen vijff hondert acht 
ende twintich een quart roeden lants de cooper sullen gelevert werden als 
wanneer de selve bijde vercoopers vande Graeffl. sullen sijn becoemen. Op 
ende ten behouve van Jan Anthoniss. van Wevelinchoven, brouwer 
//f 22v// ende borger binnen der stadt Gorinchem, Arien  Aertsz. Suijrmont, 
woonende opten Hil inden verss. lande van Althena, ende Vrius Adriaents Dolo, 
Woonende tot Emmichoven voorss. van welcke voorss mergen twelck Vrius 
Adriaents voornt. voor sijn portie sal hebben ende behouden drie mergen 
int binnenlant ende t' gerecht derdepart buijten de dijckagie inden putten 
aent voorss lant behoorende. Alle welcke landerijen gelegen sijn inden 
nieuwe bedijckten polder van Emmichoven op Ganswijck, belent ten zuijden 
vanden halven comschen gantel aff, noortwaert op ter halver Ganswijcxen 
gantel toe, oost de Graffl. van Hollt., west jonchr. Floris van Outheusden 
ofte wie vorder met recht daer naest gelant ende geerft mach sijn. Ende 
verteech hij compt. inden voorss qualiteijten vant voorss lant ende ver 
halmde daer nae alles naer de rechten ende costume vanden lande van Althena 
soo heemraeden ter manisse van vonisse vande schout wijsden dat recht was; 
ten behouve vanden voorn. Weve linchoven, Suijrmont ende Vrius Dolo, voor 
haer ende haeren naecommelingen, sonder eenich recht, actie ofte tijfel 
daer meer aen te behouden, ende geloofte den voorn. compt. in qual. als 
vooren allen voorcommer ende voorplicht vant voorss lant aff te doen, 
hoedanich die sijn, die de selve van rechts wege schuldich sijn aff te
doen, tot den jaere 1648 incluijs. Ende over te leveren de oude brieven 
ende bescheijden daer van sijnde, sonder in eenige speciaele waerborge 
gehouden te sijn, alles onder tverbant van henl. persoonen ende general. 
alle henl. goederen, de selve submitterende ende onderwerpende allen 
s' heeren hoven rechten ende rechteren, ende special. mede den 
ed: hove van Hollt. Gegeven ende geschit opden XVen febr. ao. 1650.

Den coop is volgende de vercoop cedulle ijder mrn. IXC fl. compt 
tsamen IXMICXIII fl. te betaelen in drie egaele termij nen compt 
in contant gelt 8587-8-4 enden XLen penn. IICXIIII fl. XIII st. VIII penn.

//f 23//


(akte 40)

Wij Corn. van Nispen, schout vanden dorpe van Emmichoven daer Ganswijck 
onder begrepen is, inden lande van Althena, ende met mij Thijs Matheusz. 
Hoochvliet, ende Daem Jansz. heemraeden aldaer, tuijgen onder onse segelen 
dat voor ons gecoemen ende gecompareert is Vrius Adriaens. Dolo, woonende 
tot Emmichoven voorss., als procuratie hebbende van Maria vander Hage, lest 
weduwe vanden heer Anthonij Cloots, als moeder ende voochdesse van haer 
on-mondich dochterken geprocureert bijden voorn. Anthonij Cloots sa:, 
met naemen Catharina Cloots, geassisteert met Willem van Zijl, secrets. 
der stadt Gorinchem ende vanden lande van Arckel, haeren tegenwoordigen 
man ende gecooren voocht, in desen, ende Willem Ghijsbertsz. vanden Ha, 
als bijden voorn. Maria vanden Hage mede genoemineert, tot voocht over 
haere voorn. weeskint, van date den XIIIIen februarij 1650 gepasseert voor 
Govert van Meurs ende Johan van Erp schepenen der voorss stadt Gorinchem, 
ons schout ende heemrae den gebleecken. Drouch op ende gaff over inden 
voorss qualiteijt den vrijen eijgendom van tien mrn. lants genaempt den 
Almswerff, soo groot ende cleijn den selven gelegen is inden nieuwen 
bedijckten polder van Emmichoven voorss. op Ganswijck inden lande van 
Althena, aenden noortsijde vanden cornss gantel belent ten zuijden den 
cade vanden selven gantel, ten westen ende noorden de Graffl. van Hollt., 
ende ten oosten d'erffgen. vanden raetsheer Asperen sa:. Ofte die met recht 
alomme gelant mochten sijn. Ende dat ten behouve van Jan Anthonisz. van 
Wevelinchoven borger ende brouwer der voorss stadt Gorinchem ende Arien 
Aertsz. Suijrmont, woonende opden Hil inden voorss lande van Althena. 
Ende verteech hij compt. inder voorss qual. vant voorss. lant. Ende 
verhalmden daer nae, alles naer den rechten ende costumen vanden voorss 
lande van Althena, soo heemraeden ter manisse van vonnisse vanden schout 
wijsden dat recht was, ten behouve vanden voorss. Wevelinchoven ende 
Suijrmont //f23v// voor haer ende haere naecommelingen sonder eenich 
recht, actie ofte tijfel daer meer aen te behouden. Ende gelooffden den 
voorn. compt. in qualit. als vooren alle voorcommer ende voorplicht van 
voorss. lant aff te doen hoedanich die soude mogen wesen, die de selve van 
rechts wegen schuldich sijn aff te doen, tot den vercoop dage toe. Ende over 
te leveren de oude brieven ende bescheij den daer van sijnde, sonder in 
eenige speciaelewaerborgen gehouden te sijn, alles ondert verbant van henl. 
persoonen ende generael. alle henl. goederen, de selve submitterende allen 
s' heeren hoven rechten ende rechteren. Ende speciael. mede den ed. hove 
van Hollt. Gegeven ende geschiet op den XVen febrij ao. 1650.

Den coop VIMICXL fl. compt den XLen penn. ICLIII fl. X st. 



(akte 41)

//f 24//

(Dit is een blad papier van een heel ander handschrift dat, ook gezien 
de inhoud, duidelijk niet in dit boekje thuis hoort, en bovendien maar 
een gedeelte is van een proces o.i.d. en dus halverwege ervan begint en 
eindigt; misschien weet iemand waar en in welk archief deze bladzijde wel 
thuis hoort en waar de rest is waar het bij hoort? ,JK)

... Vinck in den name vande ged. doende (alvorens te antwoorden) eysch in 
reconv.(?) concludt. dat den eijss. in conventio, ende na verweerder in 
reconv. als getrout hebbende Cornelia Dircx Schaep, wed. van Aert Pieters 
Clompmaecker, den eijscher. inreconv. broeder zal. gecondt. sal werden aen 
hem eijs. in reconv. als conv. broeder aenden selven Cornelia Dircx verweckt, 
te leveren behoorlijcken en pertinente staet ten inventaris, met eede 
gesterkt van alle de goederen, de welcke voorn. Aert Peetersz. ende 
Cornelia Dircx Schaep te samen hebben beseten, en bij den selven Aert 
Pietersz. metter doot ontruijmt en naergelaten sijn, ten minsten van 
alle den goederen die de ondergenoemde Cornelia Dircx ten huwelijck aen 
hem verweerder in reconv. heeft gebracht, en met hem eijsr. in reconv. 
voorss te procederen, tot schiftinge ende scheijdinge des boedels, ende 
bewijs vander selven kinderen vaderlijken erfenisse ende besterffenisse, 
maeckende in cas van debuth oft contra dictie eijsch. van costel. ofte tot 
an den dt.
Ende antwoordende in conventie, seyt dat soo lange den voorss  in reconv. 
geeijschten staet inventaris niet en is gelevert mit dien bebleecken, wat 
den selver kinderen vader heeft comen naer te laten, naer rechten tot geenen 
validen uytkoop ofte bewijs om den selver kinderen vaderlijcke erfenisse 
ende besterffenisse en conde werden geprocedt. als sijnde alle soodan. 
accoorden van uytkoop al cader (?) voorgaende levering van staet en 
inventaris nul en van geender waerde concludt. mitsdien om die ende andere 
redenen ist noot naerder bij monde te deduceren ten sin van inde 
ontfanckleijk ende bij ardum dt, cum exp.



Tot slot zit in dit stuk nog een in de lengte doormidden gescheurd blad, 
waarvan dus de helft van de tekst ontbreekt. Bovendien is het sterk 
aangevreten. Het is mij niet duidelijk waar het over gaat, maar ook dit 
hoort niet thuis in dit deeltje. De jaartallen 1614 en 1615 en de 
plaatsnamen Hill en Honswijck zijn nog wel leesbaar, dus mogelijk weet 
iemand anders wel wat dit is en waar dit bij hoort. Wellicht vindt iemand 
de andere helft van het blad, zodat het weer kan worden samengevoegd.


(ga terug naar mijn bronnen pagina/back to my sources page)